EKONOMİK HAYAT
Uygurlara gelinceye kadar göçebe hayat nedeniyle hayvancılık ve hayvan ürünleri ekonomik etkinliklerin ve ticaretin temelini oluşturuyordu.
Ekonomik yaşama bağlı olarak çeşitli kültürel etkinlikler düzenlenmiştir. Bunlar; Nevruz, Örüs - Sara ve Bahar bayramlarıdır.
Hayvancılığa bağlı olarak dokumacılıkta gelişmiştir. Dünyanın en eski halısı Altaylarda Pazırık Kurganı'nda ortaya çıkarılmıştır.
NOT-1: Türklerin dünya medeniyetine en büyük katkılarından biri olan halı dokumacılığını ilk başlatanlar Asya Hunları’dır.
NOT-2: Türklerde uzun süre para kullanılmamıştır; miktarı oldukça sınırlı olan hükümdarın mührünü taşıyan “Kamdu” denilen bez parçaları para yerine kullanılmıştır.
NOT-3: II. Göktürk (Kutluk) Devleti; kendilerine ait ilk ipek para’yı kullanmışlardır.
NOT-4: Türgişler; kendilerine ait ilk madeni para’yı (Yarmak) bastırmışlardır (Bazı kaynaklarda Göktürkler).
Bunun yanında demirden yapılmış araç ve gereç de ticarette büyük öneme sahipti. Bunlara karşılık Çin’den ipek, ipekli dokuma, tahıl maddeleri ve porselen alınmıştır.
Asya Hunları, Göktürkler ve Uygurlar Çin ile; Avrupa Hunları Bizans ve Sasaniler’le ticari ilişkiler kurmuşlar ve ticaret antlaşmaları imzalamışlardır.
Uygurlara gelinceye kadar genelde göçebe hayat biçimi benimsenmişse de Hunlar döneminde tarımla uğraşıldığına kanıt olarak sulama kanalları,saban ve orak gibi buluntulara rastlanmıştır.
Þ Ayrıca Türk dilinde yer alan arpa, buğday ve darı sözcükleri tarımın yapıldığını göstermektedir.
NOT: “Tötö Kanalı”; Hunların açtığı ve Göktürkler tarafından kullanılan sulama kanalıdır.
Savaşlarda elde edilen ganimetler ve devletlerden alınan vergiler de önemli gelir kaynakları arasındaydı.
Türklerde verginin temelini göçebe yaşamdan dolayı hayvan vergisioluşturmuştur. Uygurlarla birlikte toprak ve mesken vergisi de eklenmiştir.
Orta Asya’da hüküm süren Türk devletlerinde ekonomik alanda İpek Yolu’nun da büyük önemi vardı. Bu yoldan gelen kazanç için çevre ülkelerle yoğun mücadeleler yapılmıştır.
Ayrıca Hazar ve Bulgar ülkelerinden başlayıp, Ural, Sibirya ve Altaylar üzerinden Çin’e giden yola “Kürk Yolu” deniliyordu. Türkler bu yolun üzerinde de olduklarından samur, kunduz, başak gibi av hayvanlarının kürklerinin ticaretini yapıyorlardı.
