CUMHURİYET HALK PARTİSİ
(9 EYLÜL 1923)
Ø Mustafa Kemal çalışmaları sırasında Müdafaa-i Hukuk grubuyla birlikte hareket etmiştir ve bu grubun bir uzantısı olarak 9 Eylül 1923’te “Halk Fırkası”nı kurmuştur (İlk siyasi parti). Cumhuriyetin ilanından sonra adı Cumhuriyet Halk Fırkası olarak değiştirilmiştir (1924). 1935’te de Cumhuriyet Halk Partisi ismini almıştır.
Ø Mustafa Kemal Atatürk 1938’e kadar Cumhuriyet Halk Partisi’nin başkanlığını yapmıştır. Atatürk’ün ölümünden sonra ise bu görevi 1950’ye kadar İsmet İnönü yerine getirmiştir.
Ø Cumhuriyet Halk Partisinin kurulma nedenleri:
F İnkılâpların yapılması için organize olmuş disiplinli bir örgüte gerek duyulması
F Yenilikleri, halkın katılmasıyla kurulacak bir parti aracılığı ile halka benimsetme düşüncesi
F Halkın istek ve görüşlerinin Meclise daha kolay yansımasını sağlamak ve demokrasiyi kurum ve kurallarıyla işletme düşüncesidir.
Ø Cumhuriyet Halk Fırkası, Atatürk’ün 6 temel ilkesini parti felsefesi olarak kabul etmiştir. Ekonomide devletçilik ilkesini benimsemiştir.
NOT: Devletçilik; sermayenin devlet eliyle kullanılması, devletin üretim faaliyetlerinde yer almasıdır. Özel sektörün elinde yeterli sermaye olmadığı için kabul edilen ekonomik sistemdir.
Ø 1946 yılına kadar Meclisteki tek parti; 1950 yılına kadar da iktidar partisidir.
Ø Cumhuriyet Dönemi’nde yapılan inkılâpların ve Atatürk ilkelerinin uygulayıcısı da Cumhuriyet Halk Partisi olmuştur.
NOT: Türkiye Cumhuriyeti’nin en uzun iktidarda kalan partisi Cumhuriyet Halk Partisi’dir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder