MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI

MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI (3 – 11 EKİM 1922)

§ Ateşkesin İmzalanmasına Ortam Hazırlayan Nedenler:

F Yunanistan’ın Türk ordusu karşısında kesin olarak yenilgiye uğraması

F İngiltere’nin Türkiye ile yeni bir savaş olasılığı karşısında yalnız kalması

F İngiliz kamuoyunun sonu belirsiz bir savaş istememesi

F İngiliz dominyonlarından (sömürge) gelen yardımın kesilmesi

F Fransa ve İtalya’nın Türkiye’ye karşı yeniden savaşa girmek istememesi

F Mustafa Kemal’in diplomatik atağa geçerek Boğazlar üzerinde olası bir savaşta, Sovyet Rusya’nın da Türkiye’yi destekleyeceğini dünyaya ilan etmesi

 Görüşmelere; İngiltere, Fransa, İtalya ve TBMM Hükümeti adına General İsmet Paşakatılmıştır.

 Yunan temsilcileri ateşkes görüşmelerine katılmamış, görüşmelerde Yunanistan’ı İngiltere temsil etmiştir.

NOT: Yunanistan’ın görüşmelere katılmadığı halde alınan kararları İngiltere’nin direktifleri doğrultusunda kabul etmesi, kendi iradesiyle hareket etmediğinin bir göstergesidir.

§ Alınan Kararlar:

 Türk ve Yunan kuvvetleri arasındaki savaş sona erecektir.

 Yunanistan, 15 gün içinde Doğu Trakya’yı (Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ) boşaltacaktır.

 Yunan birliklerinin yerini alacak olan İtilaf Devletleri’nin oluşturacağı ortak askeri güç,Trakya’da Meriç Nehri’ne kadar olan bölgeyi en geç 30 gün içinde TBMM Hükümeti’ne teslim edecektir.

Þ TBMM Hükümeti, barış antlaşması imzalanıncaya kadar bölgede 8.000 jandarma kuvvetibulundurabilecektir.

 İstanbul ve Boğazlar, TBMM Hükümeti’ne bırakılacaktır. Ancak İtilaf Devletleri’ne ait birlikler, kesin barış yapılıncaya kadar burada varlıklarını sürdüreceklerdir.

NOT: Bu madde Osmanlı Devleti’nin hukuken sona erdiğinin bir göstergesidir.

 Türk birlikleri kesin barışa kadar Çanakkale Boğazı’nda belirtilen çizgide bekleyecektir.

§ Ateşkesin Önemi ve Sonuçları:

ü Türk Kurtuluş Savaşı’nın silahlı mücadele dönemi sona erdi, diplomatik süreç başladı.

ü Doğu Trakya (Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ) ve İstanbul savaş yapılmadan diplomatik yollarla kurtarılmıştır.

ü Türk – Yunan mücadelesi kesin olarak sona ermiştir.

ü Mudanya Ateşkesi ile Mondros Ateşkes Anlaşması geçerliliğini kaybetmiştir.

ü İtilaf Devletleri’nin tümü (özellikle İngiltere ve İtalya), bu antlaşmayı imzalamakla Yeni Türk Devleti’nin siyasi varlığını tanımış oldular.

ü İngiltere’de Lloyd George (Loid Corc) Hükümeti (Türk düşmanı) istifa etmiştir.

NOT: İsmet Paşa’nın Mudanya’da büyük bir diplomatik zafer kazanarak, milli çıkarlarımızı korumuş olması, Lozan Barış Görüşmeleri’ne de katılmasına zemin hazırlamıştır.